26 november 2023, eeuwigheidszondag.

In veel kerken worden op deze dag, die de laatste is van het christelijke kerkelijk jaar, de namen genoemd van degenen die in het afgelopen jaar overleden zijn. Zo gedenken wij, samen met haar kerkelijke gemeente, mijn schoonmoeder. Haar naam wordt genoemd, er wordt een kaars aangestoken en een van de familieleden leest het gedicht van Hanna Lam; 'De mensen van voorbij'. In de dienst wordt het lied van Sela gezongen: De mensen die we missen. En dan zijn dat niet alleen de lieven die het afgelopen jaar gestorven zijn. Er zijn al zoveel familieleden en dierbare vrienden overleden. Ik merk bij mezelf dat ik in zo’n periode van denken aan al die lieven die ik mis, behoefte heb aan troost. Dan kan ik me warmen aan zo’n zin uit het lied van Sela;

Troost ons Heer, wees ons nabij.
Laat ons in uw armen vrede vinden.
Draag ons Heer en koester ons
als we denken aan de mensen die we missen.

Ik maakte al diverse “In loving memories”, ter nagedachtenis aan mijn lieven. Ik heb ook bedacht dat ik het “In loving melancholy” zou kunnen noemen, want zo’n gevoel van melancholie, kan me wel overvallen, als ik aan hen denk en daar heb ik dan niet eens een eeuwigheidszondag voor nodig. Voor mezelf heb ik veel aan ‘herinnerdingen’, dingen die ik daadwerkelijk vast kan houden tijdens het denken aan… De kop en schotel van m’n moeder, een schilderijtje van mijn vader, het kettinkje van mijn schoonmoeder, iets van mijn broers. Het kapmanteltje van mijn ene oma, het uiltje met de schaartjes van mijn andere oma. Een boek, gekregen van een vriend. Ik koester mijn vele herinneringen.

De mensen van voorbij, ze zijn met ons verweven.

Het troost me om te kijken naar de schilderijen die ik, in dierbare herinnering, maakte. Het troost me om Bijbelteksten te lezen die gaan over troost. God als trooster! En dat brengt me bij alle verdriet in Israël, wat ik ook in mijn eigen hart voel, als ik denk aan al die onschuldige slachtoffers en hun nabestaanden van 7 oktober j.l. en alle lieven die daar nog gemist worden, al is er ook de blijdschap over degenen die terug mochten keren naar huis. Wat een weg hebben zij nog te gaan om dit vreselijke trauma te verwerken, te verweven in hun leven. Troost, troost mijn volk, staat er in Jesaja 40. Ook zij zijn in mijn gedachten en gebeden.